ماه، قمر زمین
ماه نزدیک ترین همراه زمین در فضا و تنها قمر طبیعی آن است. ماه در فاصله 384000 کیلومتری از زمین قرار دارد. ماه از خود نوری ندارد، بلکه در نتیجه بازتاب نور خورشید می درخشد. در طول هر ماه همراه با چرخش ماه به دور زمین شکل آن هم از هلال نازک تا دایره ای کامل تغییر می کند و دوباره به هلال نازک بر می گردد و این چرخه در هر 29.5 روز یکبار تکرار می شود. ما این تغییر شکل های ماه را اهلّه ماه می نامیم. و این اهلّه یکی از بزرگترین آهنگ های طبیعت هستند. ماه با قطری برابر 3476 کیلومتر کره ای سنگی مانند زمین است اما فاقد آب، جو و حیات است. ستاره شناسان بر این باورند که ماه در اثر برخورد بین زمین و یک جرم بزرگ و پرتاب خورده سنگ ها به فضا در میلیاردها سال پیش شکل گرفته است.
گرانش ماه
گرانش (جاذبه) ماه تنها در حدود یک ششم گرانش زمین است. و بنابراین نمی تواند هیچ گازی را در اطراف ماه نگه دارد تا جوی را برای آن به وجود آورد. نبود جو در ماه بدین معناست که دما در آنجا به طور گسترده ای از روز (110 درجه سانتی گراد) تا شب (180- درجه سانتی گراد) متغییر است.
گرانش ماه گرچه ضعیف است اما آن قدری است که زمین را تحت تأثیر قرار بدهد. کشش ماه در در اقیانوس ها موجب جذر و مد می شود.
روی زمین در زیر ماه آب بالا می آید تا موجب مد شود و همچنین درست در آن سمت کره زمین مد دیگری شکل می گیرد. در هر دو سمت مد، جذر ها به وجود می آیند، و در جذر ها ارتفاع آب بسیار کمتر از مدهاست. یعنی در واقع در هر روز دو مد و دو جذر وجود دارد.
تغییر سیما
تغییر فاز های ماه از آنجا اتفاق می افتد که خورشید مقادیر مختلفی از آن طرف ماه را که روبه زمین است روشن می کند. در هنگام ماه نو ما اصلا نمی توانیم ماه را ببینیم زیرا در این هنگام خورشید تنها طرف پشت به زمین را روشن می کند. با حرکت ماه در مدار خوش، بخش های بیشتر و بیشتری از سطح آن (از طرفی که رو به زمین است) روشن می شوند تا این که در هنگام ماه کامل، تمام سطح آن روشن می شود.
آن گاه این طرف روشن از نور خورشید به حرکت خود ادامه داده و رفته رفته کاهش می یابد تا این که دوباره کاملا محو می شود.
انسان های ماه
یونانیان و رومیان باستان، الهه آرتمیس یا دیانا را نشانه ماه دانسته و می پرستیدند. مردم باستان بر این باور بودند که ماه، نیرو هایی جادویی دارد و ایستادن در برابر نور ماه کامل (پدر ماه) می تواند آن ها را دیوانه کند. کلمه lunatic (ماه زده) از کلمه لاتین luna به معنای ماه می آید. مردم همچنین اعتقاد داشتند که ماه کامل می تواند برخی مردم را تبدیل به گرگ هایی کند که به انسان ها حمله می کنند و گوشت انسان را می خورند.
قطب های پنهان
ما هرگز قطب های ماه را از روی زمین نمی بینیم، اما کاوشگر های فضایی به آن جا هم سر کشیده اند. آن ها نشان می دهند که تعدادی دهانه و حفره قطبی در تاریکی همیشگی به سر می برند و ممکن است در بر دارنده ذخایر بزرگی از یخ باشند. اگر این موضوع اثبات شود، این ذخایر یخ می توانند آب لازم برای کاوش های آینده بشری را فراهم کنند.
سیمای ماه
ماه همواره یک روی خود را به ما نشان می دهد. این بدان علت است که ماه دقیقا در همان مدتی که یکبار به دور زمین می گردد، یکبار هم به دور خودش می گردد. یعنی همان 27.3 روز.
این حرکت، قفل شدن چرخ قمر حول سیاره مادر نامیده می شود و بیشتر قمر ها دارای چنین حرکتی هستند. نواحی تاریکی که ما در سطح ماه می بینیم دشت های وسیع خاکی هستند. ستاره شناسان قدیم فکر می کردند که آن ها ممکن است دریا باشند و بنابراین آن ها را ماریا که واژه ای لاتین به نام دریاست نامیدند. نواحی روشن تر، ارتفاعات بسیار قدیمی تری هستند که به شدت شهاب باران شده اند و اعتقاد بر این است که بخشی از پوسته اصلی قدیمی ماه هستند.
طرف دیگر ماه
تا سال 1960 که کاوشگر های مدار ماه نقشه طرف دیگر ماه را ترسیم کردند هیچ کس طرف دیگر ماه را ندیده بود. این طرف بسیار ناهموار تر و پر حفره تر از طرف رو به زمین ماه است. در آن جا دریای بزرگی وجود ندارد یکی از وییگی های برجسته آن طرف، دهانه 185 کیلومتری تسیولکوفسکی است.
قدم گذاشتن بر روی ماه
در بیستم جولای سال 1969، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین فضانوردان آپولو 11، اولین انسان هایی بودند که بر ماه قدم گذاشتند. آن ها اولین گروه از 12 فضانورد آمریکایی بودند که دریاها و ارتفاعات ماه را در نوردیدند، ایستگاه های علمی در آنجا نصب کردند و نمونه هایی از سنگ و خاک ماه را به زمین آوردند. آن ها دریافتند که خاک ماه چیزی شبیه ماسه های نرم روی زمین است. این خاک در نتیجه بمباران های مدام سطح ماه به وجود آمده است. همه سنگ های ماه نیز آتشفشانی و اغلب شبیه سنگ های بازالت زمینی هستند.
دریافت
مدت زمان: 18 دقیقه 30 ثانیه
طلوع زمین
فضانوردان آپولو عکس های شگفت انگیزی از سطح ماه و همچنین
از مدارش گرفتند اما مهیج ترین تصاویر، عکس هایی است که طلوع زمین را در افق ماه
نشان می دهد. این عکس ها تفاوت فاحش بین دنیای زنده و رنگارنگ ما و دنیای خسته
کننده، یکنواخت و مرده ی ماه را نشان می دهد.
منبع : کتاب آشنایی با کیهان اثر رابین کرود
نازی
